Podhale. Czarny Dunajec chce zostać miastem. Czy mieszkańcy się na to zgodzą?

W galerii można zobaczyć archiwalne zdjęcia Czarnego Dunajca w okresie kiedy po praz pierwszy był miastem

Wyremontowany rynek, własna komenda policji, duża siedziba gminy, ogromna szkoła podstawowa, szkoła średnia, supermarkety, stadion z krytą trybuną a nawet... hala lodowa . Czarny Dunajec posiada dużo rzeczy, które zdaniem jego mieszkańców podnoszą prestiż tej miejscowości i sprawiają, że powinna ona zostać miastem. W ten głos wsłuchali się właśnie miejscy radni, którzy zdecydowali, że w najbliższym czasie w miejscowości odbędą się konsultacje społeczne. W ich trakcie każdy dorosły mieszkaniec wypowie się na temat tego czy chce by jego mała ojczyzna została miastem czy może ma pozostać (tak jak dziś) wsią.

- Pomysł wynika stąd, że Czarny Dunajec historycznie był miastem. Zostawiając jednak prestiż i powrót do historycznych korzeni to taka zmiana może nam się po prostu opłacać. Są to szanse rozwojowe, stania się centrum lokalnym - mówił na sesji sekretarz Michał Jarończyk. Inne korzyści to np. większe szanse na pozyskanie środków unijnych i rządowych.

Jak zaznaczył sekretarz, mieszkańcy nie będą musieć zmieniać dowodów osobistych. Nie wzrosną podatki od nieruchomości i rolne, rolnicy nadal będą mogli korzystać z dopłat, a nauczyciele nie stracą dodatku wiejskiego. Nie zmieni się wysokość subwencji oświatowej dla gminy. Nie wzrosną opłaty za wodę i śmieci nie wzrosną. Nie zmieni się liczba radnych, jedynie wójt stanie się burmistrzem.

Nie widomo kiedy dokładnie mieszkańcy zostaną spytani o zdanie ws. praw miejskich. Jeśli jednak Cz. Dunajec chciałby być miastem już od 1 stycznia 2022 roku to czasu pozostało niewiele. Stosowną uchwałę rady gminy (będzie głosować jeśli mieszkańcy powiedzą "tak" dla zmian) trzeba wysłać do Ministerstwa Administracji nie dalej jak 1 marca br. Dopiero zgoda rady ministrów na utworzenie kolejnego miasta (zazwyczaj to jednak formalność) ostatecznie nadaje danej wiosce prawa miejskie.

Czarny Dunajec był już w przeszłości miastem. To historyczny fakt. Trwa jednak spór jak długo miejscowość utrzymywała taki status. Część osób twierdzi, że od 1925 do 1934 roku. Inni są zdania, że prawa miejskie Cz. Dunajec miał już za czasów zaborów a dokładnie od 1880 roku. Faktem jest, że to właśnie po 1880 roku miejscowość zaczęła bardzo szybko się rozwijać. Powstał tu urząd pocztowy, urząd podatkowy, sąd powiatowy, apteka i szkoła. W 1904 r. powstało połączenie kolejowe z Nowego Targu do Suchej Góry Orawskiej i dalej na Węgry (zlikwidowane w latach 90, dziś po dawnym nasypie kolejowym prowadzi ścieżka rowerowa). Przed 1900 rokiem uformował się też charakterystyczny małomiasteczkowy prostokątny rynek z bocznymi uliczkami. Ważnym elementem lokalnej architektury były tzw. dworki czarnodunajeckie – murowane parterowe domy z gankiem wspartym na filarach (obecnie już nieliczne).

W galerii powyżej można zobaczyć archiwalne zdjęcia z Czarnego Dunajca tamtego okresu

Wiadomo na pewno, że w 1934 roku prawa miejskie Czarny Dunajec stracił bo wobec ówczesnego prawa miastami mogły być tylko miejscowości z minimum 3 tysiącami mieszkańców. Czarny Dunajec tylu nie miał ani wówczas ani dziś.

Przypomnijmy. Dyskusja o tym by przywrócić prawa mieskie toczy się dziś również w innej miejscowości pow. nowotarskiego a dokładnie Krościenku nad Dunajcem. Tu konsultacje społeczne się już odbyły. Nieoficjalnie wiadomo, ze większość mieszkańców jest za przywróceniem praw miejskich.