Najważniejsza nagroda muzealna w Polsce – dla Muzeum Tatrzańskiego

Konkurs ma na celu promocję wybitnych inicjatyw polskich muzeów, obejmujących takie działania jak: konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury, edukacja, projekty naukowo-badawcze, zarządzanie czy też aranżację wystaw stałych i czasowych. Jest organizowany przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, pod patronatem Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Uroczysta gala 41. Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2020 odbyła się 22 września w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Wśród laureatów znalazło się Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, które otrzymało Sybillę w kategorii „Konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury”. Jury nagrodziło projekt „Rewaloryzacja i modernizacja zabytkowych, drewnianych budynków Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem dla zachowania i prezentacji unikatowego dziedzictwa kulturowego Podhala”.

Było to jedno z największych przedsięwzięć realizowanych przez tę placówkę. Projekt rozpoczął się w 2015 r., a zakończył w ubiegłym roku. W tym czasie przeprowadzono prace konserwatorskie i modernizacyjne w sześciu zabytkowych obiektach będących filiami muzeum, a są to:
1. Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza w willi Koliba,
2. Galeria Sztuki XX wieku w willi Oksza,
3. Zagroda Sołtysów w Jurgowie,
4. Zagroda Korkoszów w Czarnej Górze,
5. Muzeum Stylu Zakopiańskiego – Inspiracje im. M. i B. Dembowskich,
6. Galeria Władysława Hasiora.

W ramach projektu została przeprowadzona modernizacja wnętrz dla rozwoju dotychczasowych i wprowadzenia nowych form działalności kulturowo-edukacyjnej – w tym celu zaplanowano nową aranżację przestrzeni ekspozycyjnych, edukacyjnych i recepcyjnych.

Zewnętrzne prace konserwatorskie obejmowały m.in. wymianę gontów wraz z impregnacją, wzmocnienie fundamentów, odświeżenie elewacji budynków oraz ich ocieplenie. Natomiast w ramach prac wewnętrznych przede wszystkim została odświeżona przestrzeń wystawiennicza we wszystkich filiach.

W największym stopniu jednak zmodernizowana i powiększona została przestrzeń ekspozycyjna w willi Koliba, gdzie przeprowadzono aranżację nowej wystawy stałej wyposażonej w multimedia. Został również wykonany remont pomieszczeń piwnicznych oraz przestrzeni magazynowej.

We wszystkich drewnianych filiach Muzeum Tatrzańskiego powstały nowe, utrzymane w jednym stylu recepcje, szatnie oraz toalety. Wszystkie muzea zostały wyposażone w przewodniki audio w języku polskim i angielskim dostępne dla zwiedzających oraz w aplikacje witające, które informują o aktualnych wystawach i wydarzeniach organizowanych przez Muzeum Tatrzańskie.

Wszystkie prace przeprowadzane zostały z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych. Remontem objęto również teren wokół budynków. Powstały nowe ścieżki komunikacyjne wraz z lampami parkowymi, wykonano iluminację elewacji frontowych oraz zrewitalizowano zieleń otaczającą budynki.

Projekt współfinansowany był ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020. Jego całkowita wartość brutto to ponad 15 mln zł, a unijne dofinansowanie wyniosło ponad 9,87 mln zł.

– Realizacja projektu była ogromnym przedsięwzięciem – zauważa dyrektor Muzeum Tatrzańskiego Anna Wende-Surmiak. – Remontowanie kilku budynków muzealnych w niemalże jednym czasie wymagało ogromnego wysiłku i zaangażowania, często podejmowania trudnych decyzji i poszukiwania najlepszych rozwiązań, oczywiście zawsze mając na celu troskę o dobro zbiorów i zachowanie dziedzictwa. To dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej i Województwa Małopolskiego oraz niezwykłemu zaangażowaniu pracowników instytucji Muzeum Tatrzańskie zmieniło się i wkracza w nową epokę. Staraliśmy się jednak, żeby unikalny klimat naszych muzeów pozostał nienaruszony i cel ten, w naszym odczuciu, udało się osiągnąć.

Na koniec warto przypomnieć, że w ramach tegorocznej edycji konkursu Sybilla zostały również przyznane wyróżnienia dla innych instytucji kultury z Małopolski. Otrzymały je: Muzeum Narodowe w Krakowie (w kategorii „Wystawy czasowe” za wystawę „Cud światła. Witraże średniowieczne w Polsce”) oraz Zamek Królewski na Wawelu (w kategorii „Zarządzanie” za #wawelotwarty).

Grand Prix 41. Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2020 otrzymało Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Więcej informacji: konkurssybilla.nimoz.pl.