Gdy pobierasz świadczenia z ZUS

Odpowiada Ewa Pancer, rzecznik prasowy ZUS w Gdańsku
Od siedmiu lat jestem na świadczeniu przed-emerytalnym, po osiągnięciu 65 lat przechodzę na emeryturę. Czy w tej sytuacji emerytura jest naliczana od nowa, czy też otrzymam taką, jaką naliczono siedem lat temu?

Trudno już dzisiaj odpowiedzieć na pytanie, jakie będą zasady przechodzenia ze świadczenia przedemerytalnego na emeryturę w następnych latach. Obecnie można przeliczyć emeryturę na nowo. Są jednak pewne kryteria, które trzeba spełnić. Teraz wysokość emerytury zależy od kwoty bazowej, lat składkowych i nieskładkowych oraz od zarobków osiąganych w najkorzystniejszym okresie.
Na rentę przeszedłem w latach 80., zaliczono mi 10 lat pracy w rolnictwie. Razem mam 28 lat zali-czonych do renty. Chciałbym podjąć pracę i doliczać sobie ten okres do stażu, ale wówczas będą mi odjęte lata pracy w rolnictwie. Czy mogę dorobić do renty i czy wówczas ten okres będzie zaliczony do niej? Czy wysokość emerytury, kiedy będę miał 65 lat, będzie ustalana na nowych warunkach?
Prawo do emerytury lub renty może się składać z trzech różnych okresów. Najważniejszy jest okres składkowy, czyli czas, w którym opłacane były składki do ZUS. Do okresów nieskładkowych zalicza się na przykład okresy przebywania na zwolnieniach lekarskich czy urlopie wychowawczym. Są też tak zwane okresy uzupełniające czyli takie, w których nie było opłacanych składek do ZUS, ale z mocy ustawy okresy te zalicza się do ogólnych lat wymaganych do emerytury lub renty. Do tej ostatniej grupy zalicza się na przykład okres pracy w rolnictwie. Okresy uzupełniające dolicza się do ogólnego stażu tylko w wymiarze brakującym do minimalnych wymagań, na przykład: 20, 25 albo 30 lat stażu w zależności od konkretnej sytuacji. Jeśli osoba, która taki okres pracy ma zaliczony i podejmuje pracę, to wówczas okres uzupełniający zamienia się w okres składkowy. Gdyby okres zatrudnienia był długi i zarobki stosunkowo wysokie, wówczas zmieniałaby się też wysokość otrzymywanej renty. Zasady przeliczania renty na emeryturę będą zastosowane, kiedy Pan osiągnie 65 lat zgodnie z wówczas obowiązującym prawem.
Otrzymałem już wypłatę waloryzacji emerytury, ale jeszcze nie dotarła do mnie decyzja w tej sprawie. Kiedy mogę się spodziewać korespondencji?
Oddział ZUS w Gdańsku wypłaca 340 tysięcy emerytur i rent. Decyzje zostały już wydrukowane i wysłane. Wkrótce pracownicy poczty je dostarczą.
Pracuję w kilku miejscach, moje zarobki są dość wysokie. Słyszałem, że po przekroczeniu 250 proc. średnich zarobków w kraju nie obowiązują już składki na ZUS. Co się stanie, gdy nastąpi przekroczenie w opłacaniu składek i wpłacę więcej niż powinienem?
Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe ZUS pobiera od kwoty równej 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Osoba, która zarabia stosunkowo dużo, powinna poinformować pracodawcę, który odprowadza składki w jej imieniu, że nastąpiło przekroczenie tej granicy. Wówczas pracodawca ten nie będzie już oprowadzał składki na emeryturę i rentę od kwot zarobionych ponad wymagany limit. ZUS zawiadamia też pracodawcę, że przekroczenie takie nastąpiło i wówczas możliwy jest zwrot nadpłaconych składek.
Kwoty nadpłaty ustala się w porozumieniu z osobą ubezpieczoną, płatnikiem i ZUS
Jakie są obecnie limity zarobków dla pracujących emerytów i rencistów?
Od 1 marca 2008 roku kwota równa 70 procent przeciętnego wynagrodzenia to 2029,90 zł, a kwota równa 130 procent przeciętnego wynagrodzenia to 3769,80 zł. Jeśli osoba zarabia mniej niż 70 procent średniego wynagrodzenia, to otrzymuje świadczenie w pełnej wysokości. Jeśli przychód mieści się w granicach 70-130 procent, to wówczas emerytura lub renta jest zmniejszana. Jeśli zaś przychód przekroczy 130 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, wówczas na czas osiągania przychodów w tej wysokości świadczenie jest zawieszane. Po zakończeniu roku kalendarzowego osoba pracująca na emeryturze lub rencie może rozliczyć się z ZUS z przychodów osiąganych w całym roku. ZUS wybiera najkorzystniejszy wariant i może się okazać, że w rozliczeniu rocznym osoba nie przekroczy kwoty np. górnego limitu i będzie miała świadczenie zmniejszone, a nie zawieszone. Obowiązek informowania ZUS o osiąganych przychodach zawsze spoczywa na osobie zatrudnionej. Nienależnie pobrane świadczenia podlegają zwrotowi.