Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

"Janosik" z muzyką na żywo w wykonaniu Kwartety Jorgi

Redakcja
fot. materiały promocyjne
29 lipca o godzinie 21:00 w Białym Dunajcu KWARTET JORGI zaprezentuje własną muzykę do JANOSIKA - pierwszego słowackiego filmu pełnometrażowego, nakręconego w 1921 roku. Pokaz odbywa się w ramach na "Dnia Pstrąga", imprezie włączonej w cykl „Tatrzańskich Wici".

Kwartet Jorgi - legendarna grupa, która stworzyła podstawy dzisiejszej sceny folkowej w Polsce. Istnieje od 1982, czasów kiedy o folku w Polce jeszcze nikt nie słyszał. Trzon zespolu od początku dzialalności tworzą bracia Maciej i Waldemar Rychly. Początkowo zespół grał muzykę dawną, ale z biegiem czasu, gdy z występami przeniósł się z wnętrz sakralnych do otwartych przestrzeni, w jego muzyce zaczęły dominować źródła ludowe. Znakiem rozpoznawczym grupy stało się wirtuozerskie połączenie słowiańskiej tradycji muzycznej z rozbudowanymi improwizacjami nawiązującymi do jazzu i muzyki klasycznej. Bracia Rychli czerpią inspiracje zarówno z polskiej klasyki (Chopin, Szymanowski, Lutosławski), jak i folkloru wielu narodów. Brali udział w wielu ekspedycjach badających źródła muzyki ludowej, między innymi do Grecji, Egiptu, Jugosławii, Rumunii, na Huculszczyznę, Ukrainę czy Słowację.

Sam zespół określał swą twórczość jako "muzyka zielonej fali" - połączenie muzyki etnicznej z jazzem, klasyką, rockiem akustycznym.

Muzyka zespołu jest momentami roztańczona, pełna dynamizmu, wręcz drapieżna, kiedy indziej nostalgiczna, liryczna zasłuchana w odgłosy przyrody.
Sięga głęboko do słowiańskich korzeni łącząc się z wirtuozerią wykonania i szeroko rozbudowaną improwizacją.
Słychać w niej też wpływy muzyki tradycyjnej różnych zakątków świata.
Kwartet Jorgi zagrał setki koncertów w Polsce i za granicą, brał udział w wielu festiwalach, m.in. w Anglii, Czechach, Francji, Niemczech, USA i Wenezueli. Współpracował z wieloma teatrami, a jego muzykę wykorzystywano w filmach.

Zespół ma na koncie kilkanaście płyt, między innymi "Muzykę na Trąbkę, gitarę i flet",płytę "Biskupińską" czy "To I TAO".

Jánošík 21 to nie tylko pierwszy film o słynnym zbójniku, ale także pierwszy słowacki film pełnometrażowy. Sam film zrealizowała w zadziwiająco profesjonalny sposób ekipa ....debiutantów.

Grupa turystów w górskim szałasie słucha legendy o Janosiku, opowiadane przez starego bacę.W miarę rozwoju historii kolejni słuchacze zmieniają się w postacie z legendy.

Historia pokazana w filmie to w całości retrospekcja - narracja starego pasterza, który trójce turystów opowiada o legendarnym bohaterze ludowym Juraju Jánošíku.

Juraj Janosik (1688–1713) to słynny zbójnik, obecny w słowackiej i polskiej sztuce ludowej.
W historycznym przekazie to uczestnik antyhabsburgskiego powstania, legendarny przywódca niepokornych chłopów w górach Mala Fatra na Słowacji

Rzecz dzieje się na początku XVIII wieku w północnych Karpatach. Lokalna ludność coraz bardziej uciskana jest przez możnowładców. Juraj Jánošík, młody student wraca do rodzinnej wioski i dowiaduje się, że jego schorowana matka właśnie umarła, a książę Šándor nie chce zwolnić ojca z przymusowych robót na czas pogrzebu. Co więcej każe wymierzyć mu karę chłosty, co dla starszego mężczyzny kończy się tragicznie. Jánošík mści się na księciu i ucieka z wioski.

W 1920 roku w Chicago emigranci słowaccy w założyli korporację w celu nakręcenia filmu w swojej starej ojczyźnie.
W jej skład weszli miedzy innymi bracia Jaroslav i Daniel Siakel - wynalazcy, właściciele fabryki produkującej sprzęt filmowy w USA i Ján Závodný - właściciel kina Casimir w Jefferson Parku, który swoje dochody przeznaczył na potrzeby nowo powstałej korporacj.

W 1921 roku spółka Tatra Film Corporation wysłała na Słowację do nakręcenia "Janosika" ekipę: reżysera J. Siakeľa, asystanta Františka Horlivého, kamerzystę Daniela Siakeľa i producenta Jána Závodného.

Starszy z braci - Daniel Siakeľ w Ameryce Północnej ukończył kurs zdjęć lotniczych, i razem z bratem Jarosławem nakręcili jedynie krótkie filmy promocyjne i dokumentalne. Pomimo iż realizatorzy filmu byli debiutantami, doświadczenie zdobyte w Selig Polyscope Company - pierwszej wytwórni filmowej, która założyła stałe studio w Los Angeles, wystarczyło, by stworzyć znakomite dzieło. Takie zabiegi jak retrospekcja, narracja równoległa, akcenty humorystyczne czy chwyty przeniesione wprost z westernów sprawiają, że film trzyma w napięciu i nawet po latach wywołuje emocje.

Zdjęcia Jánošíka rozpoczęły się w maju 1921. Ekipa filmowa za swoją bazę początkowo wybrała Martin. Ale wkrótce okazało się, że hotel w Martin jest zbyt drogie, i tak zostali zmuszeni do przeprowadzenia się do Blatnicy. Zamek na Orawie okazał się nieodpowiedni z powiodu braku światła, podobnie Terchovo została zastąpione przez Šútovo. Ekipa filmowa nie posiadała samochodu, towary przewozili pociągiem i chlopskimi wozami. Zmusiło to ich do zrezygnowania z planowanych wcześniej bardziej odległych plenerów..Jesienią, załoga przeniosła się do Pragi, gdzie dokręcono kilka wewnętrznych scen. Końcową scenę filmu -wyrok nad Jánosikiem nakęcono nad Wełtawą.Pod Černickim Pałacem - obok klasztora franciszkanów.

Jako Janosika wybrano popularnego już wtedy aktora Theodora Pistka.Oprócz aktorów w filmie grają chłopi -górale z okolicznych miejscowośc i- Blatnicy i Sutova, a także żołnierze z 18 Brygady Piechoty w Żylinie.

Na początku listopada film był gotowy.Pierwsza premiera odbyła się 25. 11.1921 w Pradze.
Pierwszego grudnia 1921 była premiera w Chicago z muzyką skomponowaną i wykonywaną przez Vladimíra Gustáv Šaško i Samuel Fajnora na skrzypcach i pianinie. Z powodu niskiego budżetu nie było napisów angielskich. Film był przystosowany tylko dla odbiorców pochodzenia słowackiego.Ponadto, aby uniknąć amerykańskiej cenzury- wszystkie sceny drastycznym było wycięte - wersja amerykańska była krótsza.

Na Słowacja była premiera w Žilinie 3. 1.1922r.. Obrót w Czechosłowacji osiągnął prawie 19 milionów koron.

Później film zaginął.

Odnalazł się w 1970 r. w.... garażu w Chicago. W 1975 roku został zrekonstruowany, a w 1995, jeszcze za życia reżysera, wpisany na prestiżową listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Dzięki realizacji JANOSIKA Słowacja jest dziesiątym krajem na świecie, w którym nakręcono film pełnometrażowy.
Czas trwania: 68 minut

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Filip Chajzer o MBTM

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: "Janosik" z muzyką na żywo w wykonaniu Kwartety Jorgi - Zakopane Nasze Miasto

Wróć na zakopane.naszemiasto.pl Nasze Miasto